Czy psycholog i psychoterapeuta to ten sam zawód?

Osoby poszukujące pomocy psychologicznej lub wsparcia w kryzysach psychicznych często zastanawiają się, gdzie najlepiej udać się po pomoc. Czy lepszy będzie psycholog, czy może jednak psychoterapeuta? Czasem wychodzą z założenia, że psycholog i psychoterapeuta to ta sama specjalizacja i nie ma znaczenia, do kogo się udamy. Nic bardziej błędnego! To dwa odrębne zawody. Nie każdy psycholog jest psychoterapeutą i nie każdy psychoterapeuta jest psychologiem, choć jest wiele specjalistów, którzy są zarówno psychologami, jak i psychoterapeutami. Jak to możliwe?

Komplikacji dodaje fakt, że w Polsce nie istnieje ustawa o zawodzie psychoterapeuty, jedynie ustawa o zawodzie psychologa. W związku z brakiem uregulowania zawodu psychoterapeuty, dochodzi do wielu nadużyć z racji tego, że w świetle prawa każdy może nazwać się psychoterapeutą…

Spróbujmy przyjrzeć się krok po kroku, kim jest psycholog, a kim psychoterapeuta, aby lepiej rozeznać się, czy osoba, do której udajemy się po pomoc, jest tą właściwą.

 

Psycholog

Obowiązująca ustawa o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów to ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. Według tej ustawy psychologiem jest osoba, która uzyskała dyplom magistra psychologii.

Kodeks etyczno-zawodowy psychologa definiuje, że „naczelną wartością dla psychologa jest dobro drugiego człowieka. Celem jego działalności profesjonalnej jest niesienie pomocy innej osobie w rozwiązywaniu trudności życiowych i osiąganiu lepszej jakości życia na drodze rozwoju indywidualnych możliwości oraz ulepszaniu kontaktów międzyludzkich”.

Psycholog może pracować w wielu branżach, wszędzie tam, gdzie jest zapotrzebowanie na wiedzę psychologiczną. Główne obszary oddziaływań psychologicznych przedstawia poniższa grafika.

Co ważne, tylko psychologowie mają uprawnienia do prowadzenia diagnostyki psychologicznej i przeprowadzania testów psychologicznych. Oznacza to, że ktoś, kto nie jest magistrem psychologii nie ma uprawnień do diagnozowania za pomocą testów psychologicznych w jakiejkolwiek branży.

Psychologów możemy spotkać w wielu miejscach, takich jak przedstawione poniżej.

Psycholog może również prowadzić prywatny gabinet psychologiczny, w którym będzie udzielał wsparcia psychologicznego. Choć ustawa o zawodzie psychologa dopuszcza w świadczeniu usług psychologicznych również psychoterapię, to w praktyce i projekcie ustawy o zawodzie psychoterapeuty psycholog bez wykształcenia psychoterapeutycznego nie ma uprawnień, ani wystarczającej wiedzy i umiejętności do prowadzenia psychoterapii. Jak to możliwe?

Wynika to z faktu, że aby zostać profesjonalnym psychoterapeutą, należy podjąć specjalistyczne szkolenie psychoterapeutyczne, które trwa zwykle 4-lata i można do niego przystąpić mając tytuł magistra, niekoniecznie psychologii.

Obecnie przyjmuje się w środowisku psychoterapeutycznym oraz NFZ,  że jako psychoterapeuta może pracować osoba, która jest absolwentem studiów magisterskich i posiada ukończone (lub jest w jego trakcie, tj. po drugim roku) specjalistyczne szkolenie psychoterapeutyczne.

Istnieje wiele szkół psychoterapeutycznych, które bazują na rożnych podejściach teoretycznych. Główne nurty przedstawia poniższa grafika:

Biorąc pod uwagę, że szkolenie psychoterapeutyczne to zwykle setki godzin szkolenia, terapii własnej oraz superwizji i praktyk stażowych, przyjmuje się, że psychoterapeuta to odrębny zawód niezależny od psychologii i psychiatrii. W związku z tym, że w Polsce brakuje ustawy o zawodzie psychoterapeuty wiele innych grup zawodowych wchodzi w kompetencje psychoterapeutów. Miejmy nadzieję, że w końcu zawód psychoterapeuty zostanie uregulowany prawnie i pomoże to osobom poszukującym psychoterapii mieć gwarancję, że osoba, do której się udają ma uprawnienia do zajmowania się profesjonalną pracą psychoterapeutyczną.

Co również istotne, ani psycholog, ani psychoterapeuta nie mogą przepisywać leków. W przypadku konieczności podjęcia farmakoterapii wspierającej psychoterapię, konieczne będzie się udanie się do lekarza medycyny, najlepiej psychiatry.

Wykład na uczelni WSB

Wykład otwarty „Psycholog a psychoterapeuta. Wprowadzenie do psychoterapii.” zaprezentowany przez psycholog Monikę Stojek dnia 06.03.2019 r., w Wyższej Szkole Bezpieczeństwa WSS GDAŃSK
Informacje o wydarzeniu